Stanowisko Zarządu Stowarzyszenia Prokuratorów Lex Super Omnia z dnia 23 lipca 2021 r. w sprawie przestrzegania orzeczeń TSUE

W dniu 15 lipca 2021 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał za sprzeczne z prawem Unii Europejskiej zasadnicze elementy nowego systemu sądownictwa dyscyplinarnego sędziów, a w tym przede wszystkim funkcjonowanie Izby Dyscyplinarnej. W szczególności zanegował niezależność tego organu, którego powołanie przy wykorzystaniu procedury przez upolitycznioną Krajową Radę Sądownictwa, jak również sposób kwalifikowania kandydatów na sędziów budziły poważne zastrzeżenia.

Wątpliwości TSUE powziął też w zakresie pociągania sędziów do odpowiedzialności dyscyplinarnej za wydane orzeczenia, w tym zadanie pytania prejudycjalnego, a także co do kompetencji Prezesa Izby Dyscyplinarnej do wyznaczanie składu właściwego do rozpoznania sprawy dyscyplinarnej. Negatywnie odniesiono się także do gwarancji proceduralnych przysługujących sędziom oskarżonym o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego.

W ocenie TSUE Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego nie może być uznana za niezależny i bezstronny sąd, co oczywiście dyskwalifikuje ten organ jako element sądownictwa europejskiego.

Warto zaś podkreślić, iż w dniu 14 lipca 2021 roku postanowieniem wiceprezesa Trybunału w sprawie C-204/21 Polska została zobowiązana do natychmiastowego zawieszenia stosowania przepisów dotyczących Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. 

W tym stanie rzeczy Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia ze zdumieniem przyjęło decyzję Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego pani Małgorzaty Manowskiej o odblokowaniu działalności Izby Dyscyplinarnej w zakresie postępowań dyscyplinarnych, wbrew wcześniejszemu zabezpieczeniu TSUE.

Decyzji Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego nie może uzasadniać ogłoszone 15 lipca 2021 roku stanowisko Trybunału Konstytucyjnego w sprawie P 7/20 o niezgodności z Konstytucją RP art. 279 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w zakresie, w jakim Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nakłada ultra vires zobowiązania na Rzeczpospolitą Polską jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, wydając środki tymczasowe odnoszące się do ustroju i właściwości polskich sądów oraz trybu postępowania przed polskimi sądami.

Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia stoi na stanowisku, iż Rzeczpospolita Polska jako członek Unii Europejskiej zobowiązała się do przestrzegania prawa unijnego, a wraz z tym zagwarantowania określonych standardów sądownictwa, które jako element władzy publicznej nie będzie uzależnione od innych władz, co również zastrzega Konstytucja RP. W tym kontekście Izba Dyscyplinarna nie spełnia owych kryteriów, a co za tym idzie – w świetle prawa europejskiego nie powinna orzekać w sprawach dotyczących sędziów.

Konsekwencją powyższego winno być także zaniechanie orzekania Izby Dyscyplinarnej w zakresie spraw dotyczących prokuratorów, a także przedstawicieli innych zawodów prawniczych. Mankamenty w ukonstytuowaniu tego organu mają bowiem charakter uniwersalny i dyskredytują działalność tego organu w zakresie wszystkich przyznanych mu kompetencji. Dalsze funkcjonowanie Izby Dyscyplinarnej narusza również art. 45 ust. 2 Konstytucji RP, który gwarantuje każdemu prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy przez niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.

Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia wzywa przedstawicieli wszystkich zobowiązanych organów do przestrzegania orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie odnoszącym się do funkcjonowania Izby Dyscyplinarnej mając na względzie, iż przestrzeganie reguł i standardów demokratycznego państwa prawnego będącego jednocześnie członkiem struktur europejskich jest nie tylko prawnym, ale i moralnym obowiązkiem.

Zarząd LSO

Lex Super Omnia
Stowarzyszenie Prokuratorów "Lex Super Omnia" to polska organizacja, skupiająca niezależnych prokuratorów. Jej celem jest promowanie wartości niezależności prokuratury oraz utrzymanie standardów etycznych w służbie sprawiedliwości. W ostatnich latach stowarzyszenie aktywnie uczestniczyło w działaniach na rzecz niezależności prokuratury w Polsce, angażując się m.in. w inicjatywy wspierające akcję pomocy sędziom.