Intencje ważniejsze od prawa

W Gazecie Prawnej w dniu 5 lipca 2017 roku ukazał się artykuł pióra Emilii Świętochowskiej pt.: „Prawo o prokuraturze do zmiany: W przypadku przewinień śledczych prawo zadziała wstecz”, w którym autorka przedstawiła planowane zmiany w sławetnej ustawie z dnia 28 stycznia 2016 roku Przepisy wprowadzające – Prawo o prokuraturze. Ich istotę stanowi wprowadzenie nowego przepisu art. 64a mającego regulować kwestie stosowania nowych przepisów o przedawnieniu deliktów dyscyplinarnych określonych w ustawie z dnia 28 stycznia 2016 roku Prawo o prokuraturze. Z treści tej publikacji wynika, iż ma to być działanie naprawcze, bowiem autorzy regulacji ustalających zasady funkcjonowania prokuratury, na mocy obu aktów prawnych z dnia 28 stycznia 2016 roku, mieli intencję wprowadzenia stosownego „przepisu przejściowego”, jednak z bliżej nieustalonych powodów tego nie uczynili.  Można podejrzewać, że realizacja głównego celu tworzenia przepisów wprowadzających, ukierunkowanego na umożliwienie w majestacie prawa pozbawienia dorobku zawodowego części prokuratorów, a także ukształtowania zależnej od siebie prokuratury – przysłoniła racjonalność i precyzję w przygotowaniu innych rozwiązań. Ale co tam! „Dobra zmiana w Prokuraturze” poradzi sobie i z tym problemem, inicjując wprowadzenie nowego przepisu przejściowego do ustawy obowiązującej już od 16 miesięcy i wywołującej określone skutki prawne. Jako Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia” sprawdziliśmy doniesienia medialne.Rzeczywiście w procedowanych zmianach ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Druk nr 1491), projektodawca zaproponował wprowadzenie w art. 11 zmiany w ustawie z dnia 28 stycznia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze (Dz. U. poz. 178 i 2103) poprzez dodanie art. 64a w następującym brzmieniu: „ Do przewinień dyscyplinarnych popełnionych przed dniem wejścia w życie ustawy – Prawo o prokuraturze stosuje się przepisy o przedawnieniu karalności przewinień dyscyplinarnych w brzmieniu nadanym tą ustawą, chyba że termin przedawnienia już upłynął”.  Oczywiście jest to klasyczny przepis przejściowy, którego treść znana jest z wielu aktów prawnych określających chociażby w Kodeksie karnym stosowanie regulacji zmieniających terminy przedawnienia określonych przestępstw. Przyznać trzeba, iż jako prokuratorzy zmian tego rodzaju doświadczyliśmy bardzo wiele. W tym przypadku jednak mamy do czynienia z przepisem, który ma zacząć obowiązywać po 16 miesiącach obowiązywania ustawy Prawo o prokuraturze. To klasyczne działanie prawa wstecz, które – jak nam się wydawało – w demokratycznym państwie prawnym nie powinno funkcjonować.  Wydaje się, że jednak nie ma to większego znaczenia, bowiem nie ważne są zasady wypracowane w doktrynie prawa karnego, lecz intencje. A przecież – jak dowiadujemy się z artykułu – racjonalny projektodawca – zamierzał wprowadzić przepis w istocie rzeczy przedłużający termin przedawnienia deliktów popełnionych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 28 stycznia 2016 roku Prawo o prokuraturze. Nie uczynił tego w odpowiednim czasie, ale mimo to dobra intencja pozostała. Słuszność jest bowiem po określonej stronie!

            Osoby mające mniej ugruntowaną wiedzę w opisanym zakresie chcielibyśmy poinformować, iż skutkiem braku przepisów wprowadzających jest klasyczne obowiązywanie ustawy od chwili jej wejścia w życie, a co za tym idzie wydłużony do 5 lat termin przedawnienia deliktów dyscyplinarnych będzie dotyczył tych sytuacji, które zaistniały po dniu 4 marca 2016 roku, tj. po wejściu w życie nowego Prawa o prokuraturze. W przypadku pozostałych deliktów zachowany zostanie termin 3-letni.

             Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia” nie może obojętnie przyglądać się takim działaniom, które w naszym przekonaniu łamią standardy demokratycznego państwa prawnego. Jest to o tyle ważne, iż jednym z zasadniczych celów naszej organizacji, określonym § 6 pkt 1 naszego statutu jest wspieranie działań podejmowanych dla urzeczywistniania zasad demokratycznego państwa prawnego. Wielu ekspertów wypowiedziało się już w tym przedmiocie, podkreślając niestosowność wprowadzania takiego rozwiązania w sytuacji wejścia już w życie Prawa o prokuraturze i obowiązywania od dnia 4 marca 2016 roku. W tym przypadku odsyłamy autorów do zapoznania się z zasadami prawidłowej legislacji, a także zapisami Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”. Idąc tokiem rozumowania projektodawcy, możliwym wydaje się wprowadzenie wielu innych zmian w przepisach wprowadzających, jak chociażby zakazu działania w stowarzyszeniach prokuratorskich prokuratorów, przeniesionych przez Prokuratora Generalnego na inne stanowiska służbowe. Dlaczego w ten sposób nie wyeliminować ich prawa do wypowiadania się oraz formułowania krytyki z ich strony.

           Smutne jest jednak to, że ta „zabawa w prawo” odbywa się przy pełnej aprobacie Prokuratury Krajowej. Ustami swojego Rzecznika Prasowego stwierdziła bowiem, iż „odstęp czasu pomiędzy wejściem w życie prawa o prokuraturze oraz wprowadzeniem do porządku prawnego proponowanego przepisu nie narusza przysługujących uczestnikom postępowania dyscyplinarnego gwarancji procesowych”.

Komentarz zbędny. Intencje ważniejsze od prawa.

Stowarzyszenie Prokuratorów  „Lex super omnia”