Organizacje społeczne wzywają Prezydenta do zawetowania ustaw o SN i KRS
Warszawa, 15 grudnia 2017 r.
Szanowny Pan Andrzej Duda
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Prezydencie,
Po raz kolejny, w imieniu podpisanych organizacji pozarządowych, zwracamy się do Pana z apelem o ochronę polskiej Konstytucji i gwarantowanej w niej zasady praworządności. Wzywamy Pana, Panie Prezydencie, do zawetowania ustaw zmieniających zasady funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa oraz Sądu Najwyższego. Z przykrością zauważamy, że ustawy wniesione przez Pana do Sejmu – jako konsekwencja historycznej decyzji z lipca 2017 r. – są zagrożeniem dla odrębności i niezależności władzy sądowniczej, a tym samym dla prawa polskich obywateli i obywatelek do niezawisłego sądu.
Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa umożliwia Sejmowi kontrolę nad składem instytucji mającej chronić sądy i sędziów przed politykami. Z kolei nowa ustawa o Sądzie Najwyższym pozwala na arbitralne usunięcie niektórych sędziów Sądu Najwyższego z zajmowanych stanowisk i tworzy iluzję sprawiedliwości poprzez wprowadzenie instytucji skargi nadzwyczajnej.
Wbrew Pańskim zapowiedziom, projekty nie zostały poddane szerokim konsultacjom społecznym. Tym samym prawo do niezależnego sądu stało się przedmiotem umowy politycznej, na której kształt polscy obywatele i obywatelki nie mieli żadnego wpływu.
Proponowane zmiany nie odpowiadają na najpoważniejsze problemy wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Wręcz przeciwnie, stwarzają nowe zagrożenia: podważają pewność prawa i orzeczeń z ostatnich 20 lat, niszczą gwarancje niezawisłości sędziowskiej i oddają wymiar sprawiedliwości w ręce polityków.
Jednocześnie przypominamy, że w lipcu 2017 r. Komisja Europejska wezwała polskie władze, aby nie podejmowały żadnych kroków mających na celu przeniesienie lub wymuszenie przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego. W przypadku przyjęcia takich środków Komisja gotowa była natychmiast wszcząć procedurę przewidzianą w art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej.
Szanowny Panie Prezydencie,
skutki decyzji o podpisaniu ustawy o KRS i SN będą odczuwane przez polskich obywateli i obywatelki przez wiele lat. Nowe ustawy wpłyną nie tylko na kształt polskiego wymiaru sprawiedliwości, ale również na pozycję Polski jako pełnoprawnego członka Unii Europejskiej.
Dlatego też wzywamy Pana, Panie Prezydencie, do zawetowania ustaw o KRS i SN. Podobnie jak w lipcu 2017 r. apelujemy do Pana, Panie Prezydencie, o niezaprzepaszczanie dorobku Polski w walce o podstawowe prawa i wolności.
To od Pana zależy teraz utrzymanie prawa do sprawiedliwego procesu w ramach systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
W imieniu sygnatariuszy,
Danuta Przywara
Prezes zarządu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka
Sygnatariusze :
1. 5zdań
2. Akcja Demokracja
3. Amnesty International
4. B.a.B.e.
5. Civil Liberties Union for Europe
6. ClientEarth Prawnicy dla Ziemi
7. Croatian Platform for International Citizen Solidarity – CROSOL, Chorwacja
8. Documenta – Center for Dealing with the Past, Chorwacja
9. Fair Trials International, Wielka Brytania
10. FIDH (International Federation for Human Rights), Belgia
11. Forum Obywatelskiego Rozwoju
12. Fundacja „Przestrzeń dla edukacji”
13. Fundacja ePaństwo
14. Fundacja Frank Bold. Polska
15. Fundacja Greenpeace Polska
16. Fundacja im. Bronisława Geremka
17. Fundacja Panoptykon
18. Fundacja im. Stefana Batorego
19. Fundacja Liberté!
20. Helsińska Fundacja Praw Człowieka
21. Human Rights First, Stany Zjednoczone
22. Human Rights House Foundation, Norwegia
23. Human Rights Watch, Stany Zjednoczone
24. Hungarian Helsinki Committee, Węgry
25. INPRIS – Instytut Prawa i Społeczeństwa
26. Instytut Spraw Publicznych
27. Klub Inteligencji Katolickiej, Warszawa
28. Komitet Obrony Demokracji
29. Kultura Niepodległa
30. Łańcuch Światła Poznań
31. Legal Resources Centre, Mołdowia
32. Litigation Association of NGOs Against Discrimination, Austria
33. Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NCJM), Holandia
34. Obywatele RP
35. Ogólnopolski Strajk Kobiet
36. Otwarta Rzeczpospolita
37. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego
38. Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia
39. Projekt:Polska
40. Rights International Spain, Hiszpania
41. Sieć Obywatelska Watchdog Polska
42. Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy
43. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
44. Stowarzyszenie Klon/Jawor
45. Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia
46. Stowarzyszenie Sędziów Polskich IUSTITIA
47. Stowarzyszenie Sędziów Themis
48. Towarzystwo Prawnicze w Lublinie
49. Wolne Sądy
50. Zielony Instytut