Izba Odpowiedzialności Zawodowej w Sądzie Najwyższym uniewinnia członków LSO

W dniu 24 maja 2023 r. Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok Sądu Dyscyplinarnego przy Prokuratorze Generalnym uniewinniający Prokuratora Roberta Kmieciaka, członka zarządu Stowarzyszenia Prokuratorów Lex Super Omnia.

Przypomnijmy, że podstawą wywiedzenia wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności dyscyplinarnej miało być uchybienie godności urzędu prokuratora w związku z udziałem w dniu 1 grudniu 2019 r. w manifestacji poparcia dla sędziów i w obronie praworządności i przemówieniem wygłoszonym przez prokuratora Roberta Kmieciaka, w którym mówił o tym, jaka powinna być niezależna prokuratura i jak powinni zachowywać się niezależni prokuratorzy. Robert Kmieciak podkreślał, że prokurator nie powinien ulegać pozamerytorycznym dyspozycjom oraz że w ramach prowadzonych postępowań powinien chronić prawa mniejszości, w tym etnicznych i seksualnych. Podkreślał też, że prokurator w swojej pracy nie powinien pozycjonować stron ze względu na partyjną przynależność.

Sąd Dyscyplinarny dysponując artykułami prasowymi relacjonującymi wystąpienie prokuratora Roberta Kmieciaka i zeznaniami uczestników demonstracji, którzy podkreślali żarliwe wystąpienie prokuratora jako prawnika, praktyka i obywatela, uznał że nie uchybił on godności urzędu prokuratora, zaś jego słowa były wyważone i nie przekroczyły dopuszczalnych granic wypowiedzi.

Odwołanie od tego wyroku wywiodła Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego przy Prokuratorze Generalnym dla Okręgu Wrocławskiego.

Po wysłuchaniu stanowisk Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego i obrońców obwinionego – prokuratorów dr Alfreda Staszaka, Wojciecha Sitka i Piotra Antoniego Skiby Sąd Najwyższy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok uniewinniający, podkreślając że prokuratorowi przysługuje prawo do wypowiadania się w sprawach wymiaru sprawiedliwości, a jedyną granicą jest godność urzędu, jaki sprawuje i postrzeganie Urzędu przez pryzmat słów i zachowania prokuratora. Słowa prokuratora Roberta Kmieciaka zostały uznane za wyważone i nienapastliwe, motywowane troską o wymiar sprawiedliwości i stan praworządności w Polsce. Na szczególną uwagę zasługiwało przywołanie przez Sąd Najwyższy najświeższego orzecznictwa ETPCz dotyczącego prawa sędziego i prokuratora o krytyki i komentowania ważnych aspektów dotyczących wymiaru sprawiedliwości.

W związku z powyższym wyrokiem i zapadłym dzień wcześniej wyrokiem uniewinniającym prok. Katarzynę Gembalczyk należy podkreślić, że Sąd Najwyższy po kilkuletnich bataliach dyscyplinarnych potwierdził prawo prokuratorów do wypowiedzi publicznej i dozwolonej krytyki, podkreślając standardy i granice swobody wypowiedzi prokuratorów, posiłkując się, co szczególnie cieszy, orzecznictwem Trybunału w Strasbourgu.

Należy sobie zadać w tym momencie kilka pytań dotyczących zasadności, kosztów namacalnych i społecznych wywiedzenia i popierania wniosków o pociągnięcie do odpowiedzialności dyscyplinarnej w sprawach, gdzie zakwestionowano działania w zakresie konstytucyjnych i obywatelskich praw prokuratorów, a pominięto ich motywacje i w bardziej lub mniej finezyjny sposób próbowano osiągnąć efekt mrożący. Koszty kilkudziesięciu rozpraw, dojazdów świadków, stron i sędziów z całej Polski, które ponosi Skarb Państwa, mogły zostać spożytkowane lepiej.

Prawda jest tania, ale dochodzenie do prawdy jest drogie.

Lex Super Omnia
Stowarzyszenie Prokuratorów "Lex Super Omnia" to polska organizacja, skupiająca niezależnych prokuratorów. Jej celem jest promowanie wartości niezależności prokuratury oraz utrzymanie standardów etycznych w służbie sprawiedliwości. W ostatnich latach stowarzyszenie aktywnie uczestniczyło w działaniach na rzecz niezależności prokuratury w Polsce, angażując się m.in. w inicjatywy wspierające akcję pomocy sędziom.