II Śląskie Forum Karnoprocesowe

W dniu 12 października 2017 roku na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbyło się II Śląskie Forum Karnoprocesowe pt. „Konstytucyjne podstawy procesu karnego”. Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia” było jednym z patronów honorowych tego przedsięwzięcia, w którym brali również, zarówno w formie czynnej jak i biernej, udział członkowie Stowarzyszenia.
Dyskusja odbyła się w dwóch panelach. W pierwszej części referaty wygłosili: dr hab. Mariusz Jagielski pt. „Znaczenie i rola norm konstytucyjnych w kontekście procesu karnego”, dr hab. Radosław Koper, prof. UŚ pt. „Jawność rozprawy głównej a gwarancje przewidziane w Konstytucji RP” i Stanisław Trociuk, Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich pt. „Konstytucyjne aspekty procesu karnego w działalności Rzecznika Praw Obywatelskich”.
Dr M. Jagielski sporo uwagi poświęcił interpretacyjnej funkcji Konstytucji w procesie karnym, która przejawia się w tym, że wykładnia szczegółowych przepisów winna być dokonywana w duchu konstytucyjnych zasad dotyczących procesu karnego, a te zasady to: zasada demokratycznego państwa prawnego, zasada legalizmu oraz zasada godności człowieka.
Prof. R. Koper szczegółowo zajął się zagadnieniem konstytucyjności art. 360 § 2 Kodeksu postępowania karnego wyrażając pogląd, iż może on naruszać art. 45 ust. 1 Konstytucji poprzez to, że strona jaką jest prokurator w postępowaniu przed sądem decyduje w sposób arbitralny o prawach innych stron. Nie dostrzega natomiast naruszenia ustawy zasadniczej przez unormowanie zawarte w art. 357 K.p.k.
Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich przedstawił kilka ważkich zagadnień, którymi w ostatnim czasie zajmowało się Biuro RPO w aspekcie ich konstytucyjności, a mianowicie kwestią pozyskiwania przez służby danych telekomunikacyjnych, wykorzystaniem dowodu uzyskanego za pomocą czynu zabronionego ( art. 168 a K.p.k. ) wykorzystaniem dowodu uzyskanego w wyniku kontroli operacyjnej ( art. 168 b K.p.k. i art. 237 a K.p.k. ), zaskarżalnością postanowienia o ekshumacji, skargą nadzwyczajną w prezydenckim projekcie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz unormowaniem zawartym w art. 137 § 2 Prawa o prokuraturze.
W drugiej części panelistami byli: adw. dr Dominika Lapawa, która mówiła na temat pozaustawowego kontratypu działania w ramach uprawnień wynikających z prawa do obrony w kontekście nowelizacji art. 233 § 1a Kodeksu karnego”. Problematyką owoców zatrutego drzewa z perspektywy oskarżyciela publicznego zajął się prokurator Prokuratury Regionalnej w Krakowie Mariusz Krasoń, zaś dr Katarzyna Sychta wygłosiła referat na temat „Postępowanie odwoławcze w świetle Konstytucji RP”.
Podsumowując swoje wywody dr D. Lapawa stwierdziła, że w kontekście uregulowania art. 233 § 1a Kodeksu karnego, uchwały Sądu Najwyższego dot. kontratypu pozaustawowego złożenia fałszywych zeznań w zakresie realizacji prawa do obrony, straciły aktualność. Budzi natomiast wątpliwości zgodność wymienionego unormowania z art. 42 ust. 2 Konstytucji.

Z dużym zainteresowaniem spotkało się wystąpienie prok. Mariusza Krasonia, który analizując funkcjonowanie art. 168a K.p.k. w praktyce, między innymi wskazał wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27.04.2017 sygn. II AKa 213/16 , który może stanowić ważną wskazówkę interpretacyjną.