Komunikat Komitetu Obrony Sprawiedliwości KOS

Warszawa, dnia 17 września 2018 r.

Komunikat (2/1018)

Nowa Krajowa Rada Sądownictwa nie jest instytucją niezależną od władzy wykonawczej oraz ustawodawczej. Decyzją przytłaczającej większości głosów Europejska Sieć Rad Sądownictwa (ENCJ) zawiesiła członkostwo polskiej KRS w sieci.

Komitet Obrony Sprawiedliwości KOS zwrócił się do Przewodniczącego Zarządu Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa w związku z głosowaniem nad  zawieszeniem polskiej Krajowej Rady Sądownictwa w prawach członka Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (ENCJ).

W ocenie członków KOS, sposób powołania nowej polskiej Krajowej Rady Sądownictwa, jej bezkrytyczny stosunek do działań i wypowiedzi władzy politycznej względem sądów oraz pełnia legitymizacja ustaw, które naruszają niezależność Sądu Najwyższego i arbitralnie obniżają wiek przejścia w stan spoczynku sędziów SN, w tym Pierwszego Prezesa SN, wskazują, że nowa Krajowa Rada Sądownictwa nie spełnia kryterium niezależności od władzy politycznej będącej warunkiem członkostwa w Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa.

Uważamy, że Krajowa Rada Sądownictwa pełni aktywną rolę w zakresie implementacji „reformy wymiaru sprawiedliwości” niezgodnej z Konstytucją RP oraz z międzynarodowymi standardami niezależności sądownictwa. Jest to wynikiem sposobu jej powołania –  nieprzejrzystego i w pełni zależnego od polityków.

W naszej ocenie taki organ nie jest w stanie realizować swojej konstytucyjnej roli, jakim jest stanie na straży niezawisłości sądów i niezależności sędziów. Dobitnie świadczą o tym ostatnie działania oraz przypadki rażącego braku działania nowej KRS.

W szczególności:

• Nowa KRS legitymizuje „reformy wymiaru sprawiedliwości” poprzez negatywne zaopiniowanie wniosków sędziów Sądu Najwyższego o możliwości dalszego pełnienia urzędu sędziego, przez osoby, które ukończyły 65 lat. Przewodniczący KRS Leszek Mazur nie nadał biegu odwołaniom od opinii KRS, które złożyła trójka negatywnie zaopiniowanych sędziów SN.
• Co do sposobu powołania, w konsekwencji wprowadzonych zmian 23 członków KRS (spośród 25 wszystkich członków) to osoby wskazane przez polityków lub sami politycy.
• Nowa KRS nie podjęła aktywnych działań zmierzających do ochrony sędziów przed zniesławiającymi wypowiedziami polityków.
• Nowa KRS nie pojęła również działań, gdy Prezydent RP, Minister Sprawiedliwości, zastępca Prokuratora Krajowego oraz inni politycy, podważali legalność postanowienia Sądu Najwyższego z sierpnia 2018 r., w którym skierował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE dotyczące zgodności z prawem UE nowej ustawy o Sądzie Najwyższym.
• Procedura wyboru 44 nowych sędziów Sądu Najwyższego przeprowadzona została w sposób niejawny, a przesłuchania odbyły się w pospiesznie (rozmowy trwały zaledwie 15 minut).
• Wypowiedzi osób powiązanych z nową KRS jawnie i bezpośrednio podważają europejskie wartości oraz podważają rolę instytucji, które egzekwują ich przestrzegania.

Partnerzy KOS:

Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy

Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia”

Stowarzyszenie Sędziów „THEMIS”

Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia”

Inicjatywa Obywatelska „Wolne Sądy”

Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Instytut Prawa i Społeczeństwa INPRIS

Archiwum Osiatyńskiego

Amnesty International

Forum Obywatelskiego Rozwoju FOR

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Sędziów Sądów Administracyjnych

Forum Współpracy Sędziów